De duizend kleuren van de huid
De onmisbare kleur van Barbie’s benen
Koop een pakje van twaalf viltstiften bij de Hema, en je hebt ongetwijfeld de meeste basiskleuren tot je beschikking. Netjes op ‘kleurologische volgorde.’
Roodoranjegeelgroenblauwpaarsroze en…. heej… Hoe noem je die volgende kleur eigenlijk? Een beetje lichtgevend zalmroze met een oranje zweem. De kleur van yoghidrink met perziksmaak. De kleur van Barbie’s benen. En volgens kinderen een onmisbare kleur in het viltstiften spectrum: huidskleur.
Vraag een zesjarige om tante Bea te tekenen en hij zal hoogstwaarschijnlijk beginnen met een groot rond hoofd waaronder een driehoekig lijf bungelt. Uit dat onderstel groeien op willekeurige plekken armen en benen, die vervolgens enthousiast met, jawel, ‘huidskleur’ ingekleurd worden. En klaar is tante Bea. Net echt.
Nou verschiet tante Bea nogal eens van kleur. Afhankelijk van haar emotionele gesteldheid kan haar gezicht wat rozerood gevlekt zijn, met soms een pietsie bleek om de neus. Alleen als zij zich rijkelijk insmeert met foundation nr 2 hebben haar wangen een vlakke toon die je ‘huidskleur’ zou kunnen noemen.
Er bestaan ook eigenlijk alleen maar kleurpotloden en viltstiften met deze kleur. Bij mijn weten is er in de winkel voor kunstenaarsbenodigdheden geen tube huidskleurige olieverf te vinden. Hoe werd deze kleur dan geschilderd?
Zoals zoveel objecten is de huid niet te vatten in één vlakke kleurtoon. Al eeuwen lang worden verschillende kleuren verf gebruikt om de kleurschakeringen van de huid weer te geven. Tegen het einde van de 19e eeuw werd de klassieke schilderstijl af en toe losgelaten, en werd veelal geëxperimenteerd met lossere schildersstreken, een stijl die later resulteerde in het Impressionisme.
Waar eerst de verf op het palet gemengd werd alvorens op het doek aangebracht te worden, schilderde men nu verfstreken naast en over elkaar. Zodoende mengt de kleur zich eigenlijk pas bij het bekijken ervan.
Het verlangen van Gustav Klimt naar de zachte welvingen van het vrouwenlichaam
Kijk eens naar Danaë, een werk van Gustav Klimt uit 1907 (boven aan deze post). Door verschillende kleuren op het canvas aan te brengen kon hij de huidskleur levensecht weergeven. Klimt gebruikt daarin alle kleuren van zijn palet en bereikt daarmee een blanke, bijna transparante, naaktheid. In dit schilderij kun je het verlangen van Gustav Klimt naar de zachte welvingen van het vrouwenlichaam bijna letterlijk voelen.
Picasso, Van Gogh, Degas, Seurat en Matisse en vele anderen gebruikten alle tinten van de regenboog om de kleur van de huid te verbeelden. Hadden deze heren de beschikking gehad over viltstiften van de Hema, dan hadden zij alle kleuren gebruikt, behalve die ene. Zij hadden de wangen van tante Bea lekker van kleur laten verschieten.